Ceremoniał Zespołu Szkół Techniczno – Usługowych w Trzebini opracowany został zgodnie z zapisem znajdującym się we wstępie do Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.):
„Oświata w Rzeczypospolitej Polskiej stanowi wspólne dobro całego społeczeństwa; kieruje się zasadami zawartymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a także wskazaniami zawartymi w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Konwencji o Prawach Dziecka. Nauczanie i wychowanie – respektując chrześcijański system wartości – za podstawę przyjmuje uniwersalne zasady etyki. Kształcenie i wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata. Szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju, przygotować go do wypełniania obowiązków rodzinnych i obywatelskich w oparciu o zasady solidarności, demokracji, tolerancji, sprawiedliwości i wolności”.
Tradycje i ceremoniał szkoły
Ceremoniał szkolny to opis sposobów przeprowadzania najważniejszych uroczystości szkolnych z udziałem sztandaru szkoły i samej celebracji sztandaru; to również zbiór zasad zachowania się młodzieży w trakcie uroczystości szkolnych. Ceremoniał jest ważnym elementem szkolnego programu wychowawczego. Nawiązuje on, bowiem do tradycji szkoły, a także wzbogaca treści służące kształtowaniu emocjonalnego stosunku uczniów do symboli narodowych oraz Ojczyzny. Kształtuje w uczniach postawy patriotyczne i uczy szacunku do tradycji narodu polskiego i jego symboli.
1. Dla społeczności szkolnej sztandar szkolny jest symbolem Polski – Narodu – Małej Ojczyzny, jaką jest szkoła i jej najbliższe środowisko.
2. Uroczystości z udziałem sztandaru wymagają zachowania powagi i okazania należnego mu szacunku poprzez właściwy ubiór, postawę.
3. Przechowywanie, transport i przygotowanie sztandaru do prezentacji wymagają właściwej dbałości i uwagi, tak, aby sztandar nie uległ zmianie lub znieważeniu.
4. Sztandar wraz z insygniami pocztu sztandarowego, jest przechowywany na terenie szkoły, w przeznaczonym do tego celu pomieszczeniu.
5. Uczestnictwo w poczcie sztandarowym to najbardziej honorowa funkcja w szkole, dlatego w jego składzie winni znaleźć się uczniowie o nienagannej postawie, godni takiego zaszczytu.
6. Skład osobowy pocztu, zastępczego pocztu sztandarowego tworzą:
Chorąży ( sztandarowy) – uczeń
Asysta – dwie uczennice
7. Kandydatury składu pocztu sztandarowego oraz składu zastępczego są przedstawione na czerwcowej radzie pedagogicznej i przez nią zatwierdzone.
8. Kadencja pocztu sztandarowego trwa jeden rok (począwszy od przekazania w dniu uroczystego zakończenia roku szkolnego).
9. Decyzją rady pedagogicznej uczniowie mogą być odwołani ze składu pocztu sztandarowego. W takim przypadku dokonuje się wyboru uzupełniającego.
10. Chorąży i asysta powinni być ubrani odświętnie.
Uczeń – garnitur lub ciemne spodnie, biała koszula
Uczennice – biała bluzka i ciemne spódnice tej samej długości
11. Insygnia pocztu sztandarowego:
– biało-czerwone szarfy przewieszone przez prawe ramię, zwrócone kolorem białym w
stronę kołnierza, spięte na lewym biodrze,
– białe rękawiczki.
12. Udział sztandaru w uroczystościach na terenie szkoły:
a) uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego
b) Dzień Edukacji Narodowej
c) ślubowanie klas pierwszych
d) uroczystości rocznicowe: Konstytucja 3 Maja i Święto Niepodległości
e) uroczyste zakończenie roku szkolnego z pożegnaniem absolwentów szkoły
Sposób zachowania pocztu sztandarowego
Sztandarem wykonuje się następujące chwyty:
– postawa „zasadnicza” -sztandar położony na trzewiku drzewca przy prawej nodze na wysokości czubka buta. Drzewce przytrzymywane prawą ręką na wysokości pasa. Lewa ręka jak w postawie zasadniczej.
– postawa „spocznij” – sztandar trzymany przy prawej nodze jak w postawie „zasadniczej”. Chorąży i asysta w postawie „spocznij”.
– postawa „na ramię” -chorąży prawą ręką ( pomagając sobie lewą ) kładzie drzewce na prawe ramię i trzyma je pod kątem 45° w stosunku do ramienia. Prawa ręka wyciągnięta wzdłuż drzewca.
– postawa „prezentuj” – z postawy „zasadniczej” chorąży podnosi sztandar prawą ręką i pionowo do góry wzdłuż prawego ramienia ( dłoń prawej ręki na wysokości barku ). Następnie lewą ręką chwyta drzewiec sztandaru tuż pod prawą i opuszcza prawą rękę na całej jej długości, obejmując dolną część drzewca. Asysta w postawie „zasadniczej”.
– salutowanie sztandaru w miejscu- wykonuje się z postawy „prezentuj”- Chorąży robi zwrot w prawo skos z równoczesnym wysunięciem lewej nogi wprzód na odległość jednej stopy i pochyla sztandar do przodu pod kątem 45°.Po czasie „salutowania” przenosi sztandar do postawy „prezentuj.”
– salutowanie sztandarem w marszu – z położenia „na ramię” w taki sam sposób jak przy salutowaniu w miejscu .Komendy: „ na prawo patrz ” – pochyla sztandar „baczność”- bierze sztandar na ramię
Przebieg oficjalnych uroczystości szkolnych
1. Wprowadzenie sztandaru.
Prowadzący uroczystość szkolną wydaje polecenie „BACZNOŚĆ, poczet sztandarowy, sztandar szkoły – WPROWADZIĆ”, – uczniowie, nauczyciele oraz pozostali zgromadzeni goście bez nakryć głowy, zachowują postawę zasadniczą. Sztandar wprowadzany jest w postawie „Na ramię”. Poczet sztandarowy wchodzi na miejsce uroczystości. Jeśli droga przemarszu jest wąska, członkowie pocztu mogą iść jeden za drugim, przy czym osoba trzymająca sztandar idzie w środku. W trakcie przemarszu wszyscy stoją. Poczet zajmuje miejsce po lewej lub prawej stronie sali, przodem do zgromadzonych i podnosi sztandar do pionu.
2. Po wprowadzeniu sztandaru, prowadzący podaje kolejną komendę: „DO HYMNU PAŃSTWOWEGO”- odśpiewany lub odtworzony zostaje hymn państwowy. W trakcie hymnu sztandar jest pochylony pod katem 45°, w postawie „prezentuj”. Po odśpiewaniu hymnu prowadzący podaje komendę : „PO HYMNIE” – chorąży wykonuje chwyt „zasadniczy”. „SPOCZNIJ”, uczestnicy uroczystości przyjmują postawę swobodną lub zajmują miejsca siedzące.
3. Odprowadzanie sztandaru Szkoły.
Przed zakończeniem uroczystości prowadzący wydaje komendę „ BACZNOŚĆ, poczet sztandarowy, sztandar szkoły – ODPROWADZIĆ”. Poczet sztandarowy odprowadza sztandar do miejsca przechowania. Po opuszczeniu placu, miejsca apelu przez poczet prowadzący uroczystość podaje komendę „ SPOCZNIJ”.
4. Postępowanie w czasie ślubowania.
Prowadzący podaje komendę „BACZNOŚĆ, poczet sztandarowy do ślubowania – WYSTĄP”. Poczet zajmuje wyznaczone miejsce, a chorąży wykonuje chwyt zasadniczy. Prowadzący uroczystość podaje komendę „Uczniowie wyznaczeni do ślubowania – WYSTĄP”. Delegowani uczniowie podchodzą do sztandaru szkoły i zajmują wyznaczone miejsca. Prowadzący uroczystość podaje komendę „Do – ŚLUBOWANIA”, poczet sztandarowy opuszcza sztandar jak do salutowania, po czym następuje odczytanie tekstu ślubowania. Po zakończeniu ślubowania prowadzący uroczystość wydaje komendy „Wyznaczeni uczniowie – WSTĄP”, „Poczet sztandarowy – WSTĄP”, „SPOCZNIJ”
5. Przekazanie sztandaru.
Przekazanie sztandaru odbywa się podczas uroczystości, w której bierze udział cała społeczność szkoły. Osoba prowadząca (przewodniczący Samorządu Uczniowskiego) wydaje komendę: „Proszę o powstanie. BACZNOŚĆ! Sztandar wprowadzić!”
Wejście pocztu sztandarowego
„Do hymnu” (postawa sztandaru: salutowanie w miejscu)
„Po hymnie!” (postawa sztandaru: prezentuj, a potem spocznij)
„BACZNOŚĆ! Panie Dyrektorze, „osoba prowadząca” melduje gotowość szkoły do przekazania Sztandaru. Do przekazania sztandaru – WYSTĄP”. Oba poczty zbliżają się w stronę dyrektora szkoły i zajmują wyznaczone miejsce naprzeciwko siebie w odległości 5 kroków (postawa sztandaru: podchodzi w postawie „prezentuj”, a potem w postawie „salutowanie w miejscu”).
Chorąży z pocztu przekazującego sztandar:
„Przekazujemy Wam Sztandar Szkoły – symbol patriotyzmu i tradycji, noście go z dumą i honorem. Sumiennie wypełniajcie swoje obowiązki i godnie reprezentujcie szkołę.”
Chorąży z pocztu przyjmującego sztandar:
„Przyjmujemy sztandar szkoły. Będziemy o niego dbać, sumiennie wypełniać swoje obowiązki i godnie reprezentować Szkołę”.
Chorąży przekazujący sztandar podchodzi dwa kroki do przodu i oddaje sztandar chorążemu przyjmującemu sztandar, a następnie przekazywane są szarfy i rękawiczki.
Asysta pocztu przyjmującego sztandar podchodzi do chorążego (postawa sztandaru: „prezentuj”).
Osoba prowadząca wydaje komendę:
„Sztandar wyprowadzić!” (pierwszy wychodzi poczet przekazujący sztandar, a za nim poczet przyjmujący)
„SPOCZNIJ!”
Jeśli nadal konieczna jest obecność sztandaru, to po jego przekazaniu stary poczet dołącza do pozostałych uczniów na sali.
Udział sztandaru w uroczystościach poza terenem szkoły
Sztandar szkoły może brać udział w uroczystościach rocznicowych organizowanych przez administrację samorządową i państwową oraz w uroczystościach religijnych: mszy świętej, uroczystościach pogrzebowych i innych.
W przypadku, gdy poczet sztandarowy uczestniczy w uroczystościach pogrzebowych lub ogłoszono żałobę narodową, sztandar powinien być ozdobiony czarnym kirem.
Sposób udekorowania flagi kirem: wstążka czarnej materii zaczyna się w lewym górnym rogu, a kończy w połowie szerokości dolnej, czerwonej materii flagi. Nie jest określona szerokość kiru. Na sztandarze wstążkę kiru przywiesza się w miejscu jego zamocowania na drzewcu od lewej górnej strony do prawej.
Podczas dłuższych przemarszów dopuszcza się możliwość trzymania sztandaru na ramieniu. Jednak przy wchodzeniu na salę lub plac uroczystości zawsze należy pochylić go do przodu.
W czasie uroczystości kościelnych sztandar jest wprowadzany i wyprowadzany bez podawania komend. W czasie wprowadzania sztandaru wszyscy wstają. Poczet przechodzi przez kościół, trzymając sztandar pod kątem 45% do przodu i staje po lewej lub po prawej stronie, bokiem do ołtarza i do zgromadzonych ludzi, podnosząc sztandar do pionu.
W trakcie Mszy Św. lub innej uroczystości członkowie pocztu sztandarowego nie klękają, nie
przekazują znaku pokoju i nie wykonują żadnych innych gestów, stojąc cały czas w pozycji
„Baczność” lub „Spocznij”. Pochylenie sztandaru pod kątem 45% do przodu
w pozycji „Baczność” następuje w następujących sytuacjach:
a) podczas każdego podniesienia Hostii: w czasie Przemienienia, przed Komunią Św., oraz w
trakcie trzykrotnego podniesienia Monstrancji przy Wystawieniu Najświętszego Sakramentu;
b) podczas opuszczania trumny do grobu.